Nguyên nhân gây cháy nổ hệ thống điện mặt trời không chỉ ảnh hưởng đến tài sản mà còn gây nguy hiểm cho người dùng. Các nguyên nhân này chủ yếu từ lỗi hệ thống và các sai sót trong quá trình thi công, lắp đặt điện mặt trời. Cùng KITAWA tìm hiểu chi tiết các nguyên nhân có thể gay cháy nổ và cách khắc phục hiệu quả, giúp đảm bảo an toàn hệ thống điện và người sử dụng.
Nguyên nhân gây cháy nổ hệ thống điện mặt trời

Các sự cố cháy nổ trong hệ thống điện mặt trời thường bắt nguồn từ sự kết hợp của nhiều yếu tố. Lỗi thiết bị hệ thống điện mặt trời, sai sót trong quá trình lắp đặt và các vấn đề phát sinh trong vận hành. Điều này đặt ra yêu cầu cao về tiêu chuẩn kỹ thuật và giám sát chất lượng. Dưới đây là phân tích chi tiết các nguyên nhân chính gây ra rủi ro cháy nổ:
Tấm pin kém chất lượng
Tấm pin mặt trời đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện mặt trời. Chúng được cấu tạo từ nhiều mô-đun quang điện (PV), bên trong là các tế bào quang điện (Solar cell) được liên kết chặt chẽ để tạo ra mức điện áp và công suất đầu ra đa dạng.
Chức năng chính của các mô-đun này là thu nhận bức xạ mặt trời và thực hiện quá trình chuyển hóa quang năng thành điện năng. Nguồn điện này sau đó sẽ cung cấp năng lượng cho các nhu cầu từ sinh hoạt hàng ngày đến sản xuất công nghiệp.
Tuy nhiên, trước sự phát triển mạnh mẽ của ngành năng lượng mặt trời và việc một số người tiêu dùng có xu hướng ưu tiên giá rẻ. Tình trạng hàng hóa kém chất lượng đã xuất hiện.
Nhiều nhà phân phối đã lợi dụng kẽ hở này để nhập khẩu và phân phối các sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, với mức giá hấp dẫn một cách bất thường. Việc sử dụng các thiết bị không đạt chuẩn này tiềm ẩn nhiều rủi ro về hiệu suất và an toàn cho toàn bộ hệ thống.
PV hotspot (điểm chết PV)
Hiện tượng PV hotspot, hay điểm chết pin, mô tả tình trạng một hoặc nhiều cell pin hoạt động dưới công suất do bị che bóng, bám bẩn hoặc bị lỗi sản xuất. Điều này khiến các cell này biến thành tải tiêu thụ điện năng thay vì nguồn phát, dẫn đến sự gia tăng nhiệt độ cục bộ đột ngột có thể nứt mặt kính trên bề mặt tấm pin.
Khi lớp kính này bị nứt, hơi ẩm sẽ xâm nhập sâu vào cấu trúc bên trong, làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng và tuổi thọ của pin. Thậm chí, ngay cả khi hotspot chưa kịp gây ra lỗi chạm đất, sự tích tụ của độ ẩm và nước mưa bên trong mô-đun có thể là gây ra hiện tượng chập cháy hoặc nổ.
Lỗi cắm ngược cực âm - dương
Lỗi cắm ngược cực âm - dương (+ và −) trong quá trình đấu nối các tấm pin hoặc chuỗi pin (string) là một sai sót kỹ thuật nghiêm trọng. Điều này ngay lập tức gây ra đoản mạch khi chuỗi đó được kết nối vào bộ biến tần, dẫn đến phát sinh nhiệt lượng lớn và hồ quang điện
Mặc dù các đầu nối MC4 hiện đại đã được thiết kế để giảm thiểu khả năng đấu nối sai, nhưng vẫn dễ xảy ra sai sót khi kỹ thuật viên tự lắp đặt các đầu nối này vào dây dẫn hoặc khi sử dụng các đầu nối không tương thích từ các nhà sản xuất khác nhau.
Đây được xác định là lỗi phát sinh từ thao tác của nhân viên kỹ thuật trong quá trình lắp đặt. Vì lý do này, người dùng không nên tự ý thực hiện công việc phức tạp này hoặc chọn lựa các đơn vị cung cấp dịch vụ thiếu uy tín, không có trình độ chuyên môn vững vàng.
Lỗi hồ quang điện DC
Sự cố và nguy cơ hỏa hoạn do sự phóng điện hồ quang DC (DC Arc Fault) có khả năng bùng phát ở bất kỳ vị trí nào dọc theo hệ thống dây dẫn điện áp cao DC. Do đó, tất cả các điểm kết nối trong mạch điện cần phải được gia cố chắc chắn và ổn định để ngăn ngừa triệt để rủi ro.
Mối nối bị lỏng lẻo do quy trình lắp đặt sơ sài, kết nối kém chất lượng. Hoặc mối nối bị oxy hóa/ăn mòn do không được che chắn. Thậm chí, các điểm tiếp xúc có thể bị suy yếu hoặc hư hỏng ngay trong quá trình hệ thống tạo ra và truyền tải dòng điện cường độ cao.
Xước dây
Khi triển khai hệ thống điện mặt trời, việc đề cao sự cẩn trọng và tỉ mỉ đối với từng thiết bị, từng chi tiết nhỏ là điều tối quan trọng. Ngoài nguy cơ hỏa hoạn, lớp cách điện bị hư hại trên các dây cáp còn có thể gây rò rỉ điện hoặc giật điện khi sử dụng điện mặt trời, gây nguy hiểm trực tiếp cho bất kỳ ai tiếp xúc với hệ thống.
Lỗi chạm đất DC
Trong quá trình thi công, dây dẫn điện một chiều (DC) có thể bị hư hại hoặc sờn đứt do tiếp xúc với các bề mặt sắc nhọn hoặc quản lý cáp không đúng cách, dẫn đến lỗi chạm đất.
Do đó, để ngăn chặn triệt để các sự cố phát sinh liên quan đến hệ thống dây dẫn DC, việc lựa chọn các nhà cung cấp và lắp đặt uy tín là điều cực kỳ cần thiết. Điều này sẽ đảm bảo các mô-đun PV hoạt động ổn định và an toàn, tránh nguy cơ cháy nổ gây thiệt hại nghiêm trọng về cả tài sản lẫn tính mạng con người.
Lỗi đấu nhầm pha

Sai sót trong việc đấu nối pha (hoặc nhầm lẫn dây) sẽ gây ra hiện tượng đoản mạch. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, bộ biến tần có thể bị hư hỏng hoàn toàn. Hơn thế nữa, lỗi kỹ thuật này còn là một nhân tố làm suy giảm đáng kể hiệu suất tổng thể của toàn bộ hệ thống điện mặt trời.
Để khắc phục triệt để rủi ro này, nhân viên thi công cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình đo đạc điện học, đảm bảo đấu nối chính xác theo tiêu chuẩn kỹ thuật. Đồng thời, việc gắn nhãn định danh rõ ràng cho từng dây cáp xoay chiều (AC) là biện pháp bắt buộc để tránh các sai sót.
Giải pháp ngăn ngừa cháy hệ thống điện mặt trời
Để ngăn ngừa cháy nổ các công trình điện mặt trời, việc áp dụng đồng bộ các biện pháp dưới đây là cực kỳ cần thiết:
Thiết kế và lắp đặt chính xác: Toàn bộ quá trình thiết kế và lắp đặt hệ thống phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn. Cần bảo đảm mọi linh kiện được kết nối chính xác, dây cáp không bị hư hại, và thiết kế phải tính toán kỹ lưỡng để tránh tình trạng quá tải điện năng.
Sử dụng vật tư chất lượng cao: Ưu tiên lựa chọn các cấu phần có chất lượng từ những thương hiệu uy tín. Điều này sẽ giúp hệ thống duy trì hoạt động ổn định, giảm thiểu tối đa khả năng phát sinh lỗi kỹ thuật có thể dẫn đến cháy nổ.
Lựa chọn inverter từ các thương hiệu uy tín
Bảo trì hệ thống định kỳ: Thực hiện việc bảo dưỡng định kỳ để kiểm tra và xử lý sớm các vấn đề kỹ thuật tiềm ẩn. Hoạt động này bao gồm rà soát các điểm tiếp xúc điện, kiểm tra toàn bộ hệ thống dây dẫn, và đánh giá hiệu suất của từng cấu kiện.
Tăng cường đào tạo và nhận thức an toàn: Cần đảm bảo tất cả nhân sự tham gia vận hành và bảo trì hệ thống đã được đào tạo chuyên sâu về các quy tắc an toàn PCCC. Điều này giúp họ nắm rõ các mối nguy hiểm và thực hiện đúng quy trình làm việc an toàn với hệ thống điện áp cao.
Tích hợp hệ thống bảo vệ cháy nổ: Lắp đặt các thiết bị bảo vệ chuyên dụng, chẳng hạn như công tắc ngắt dòng khẩn cấp, thiết bị chống sét lan truyền (SPD), bộ bảo vệ quá áp/quá dòng, và cảm biến quá nhiệt. Những thiết bị này đóng vai trò ngắt kết nối điện tức thời khi sự cố xảy ra, hạn chế đáng kể nguy cơ chập cháy.
Giám sát hiệu suất liên tục: Sử dụng các nền tảng giám sát thông minh để theo dõi sát sao hiệu suất vận hành. Điều này cho phép phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường hoặc sự cố kỹ thuật nào, tạo điều kiện xử lý kịp thời trước khi chúng tiến triển thành nguy cơ cháy nổ.
Tuân thủ quy định và tiêu chuẩn: Bắt buộc tuân thủ tất cả các quy định pháp luật, tiêu chuẩn ngành, và hướng dẫn an toàn do cơ quan chức năng cùng các tổ chức liên quan ban hành. Việc này đảm bảo công trình được xây dựng và vận hành theo phương thức an toàn, hợp chuẩn và có quy trình.
Quan trọng hơn cả, việc giao phó trách nhiệm thiết kế, lắp đặt và bảo trì hệ thống cho các chuyên gia hoặc nhà thầu giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực điện mặt trời là phương pháp hữu hiệu nhất để đảm bảo tính an toàn và loại trừ nguy cơ hỏa hoạn.
Với kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn, họ sẽ triển khai và vận hành hệ thống theo chuẩn mực cao nhất, giảm thiểu mọi rủi ro tiềm ẩn.
KITAWA - Đơn vị thi công hệ thống điện năng lượng mặt trời uy tín
KITAWA là một đơn vị thi công hệ thống điện năng lượng mặt trời uy tín. Điều này được khẳng định qua quy trình làm việc nghiêm ngặt, việc sử dụng vật tư đạt chuẩn quốc tế và đội ngũ kỹ sư có chuyên môn sâu. Từ đó đảm bảo chất lượng công trình và mức độ an toàn cao nhất cho khách hàng.
Chúng tôi cam kết tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật cao nhất trong mọi giai đoạn của dự án. Đặc biệt chú trọng đến việc ngăn ngừa các nguyên nhân gây cháy nổ đã được phân tích.
Sử dụng vật tư chính hãng: Mọi thiết bị như tấm pin, biến tần, dây dẫn và đầu nối đều có chứng nhận xuất xứ (CO), chất lượng (CQ) và đảm bảo tích hợp các tính năng an toàn như AFCI và Rapid Shutdown.
Quy trình lắp đặt chuẩn: Đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo chuyên sâu về quản lý cáp, nối đất, và kỹ thuật đấu nối chính xác, sử dụng các công cụ chuyên dụng để đảm bảo tất cả các mối nối đều đạt mô-men xoắn quy định, loại bỏ nguy cơ hồ quang điện do lỏng lẻo.
Bảo hành và bảo trì chuyên nghiệp: cung cấp dịch vụ kiểm tra định kỳ bằng camera nhiệt và giám sát hiệu suất từ xa. Điều này giúp khách hàng phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề tiềm ẩn, duy trì hiệu suất và tuổi thọ của hệ thống.
Để ngăn ngừa các nguyên nhân cháy nổ hệ thống điện mặt trời, cần thực hiện quy trình lắp đặt và bảo trì nghiêm ngặt. Hơn hết ưu tiên sử dụng các cấu kiện đạt chuẩn chất lượng cao, tuân thủ mọi tiêu chuẩn và quy định về an toàn, tiến hành kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống theo định kỳ. Liên hệ ngay với đội ngũ chuyên gia tại KITAWA qua hotline 0942699539 để nhận tư vấn và đặt lịch khảo sát thực tế lắp đặt điện mặt trời.